Oprichting Samenwerkingsverband Autonome Gemeenten

15 december 2010

Op woensdag 15 december j.l. werd in de voormalige Van Nelle fabriek in Rotterdam het samenwerkingsverband voor Autonome Gemeenten (SVAG) opgericht. Het SVAG is een initiatief van de gemeenten Goedereede en Nederlek (Zuid-Holland). In een openingsspeech refereerde voorzitter Frans Tollenaar (wethouder Goedereede) aan de unieke locatie waar de ondertekening zou plaats vinden. Op één van de merken van Van Nelle stond: ‘Rising Hope’. En dat geeft in ieder geval moed, aldus Tollenaar. De aanleiding tot het oprichten van het platform is de motie die door de meerderheid van de gemeenteraad Goedereede is aangenomen met het verzoek om contacten te leggen met gemeenten die zich evenals Goedereede zich verzetten tegen gedwongen herindeling.

Het SVAG stelt dat democratie betekent dat inwoners zelf vorm geven aan hun (bestuurlijke) omgeving. Inwoners worden bij uitstek vertegenwoordigd door de gemeenteraad. Dit houdt in dat gemeenteraden de mogelijkheid en het vertrouwen moeten krijgen de structuur en vormgeving van de gemeente te kiezen. Ook moeten gemeenten voldoende beleidsruimte krijgen om op eigen en lokale wijze invulling te geven aan gedecentraliseerde overheidstaken. Gebeurt dat niet, dan wordt geen recht gedaan aan de lokale autonomie.

Het SVAG verwoorde de missie als volgt: ‘Als oplossing voor verbetering van gemeentelijke dienstverlening of verhoging van bestuurskracht zijn verschillende oplossingen mogelijk. Bijvoorbeeld de eigen organisatie versterken, de samenwerking met andere gemeenten intensiveren of fuseren met (een) andere gemeente(n). Indien een gemeente onvoldoende aantoont haar bestuurskracht te verbeteren, wordt ten onrechte en te vaak gekozen voor gemeentelijke herindeling. Er bestaat echter geen wetenschappelijk bewijs voor een verband tussen de bestuurskracht van een gemeente en de omvang daarvan. Het samenwerkingsverband wil het beeld, dat kleine gemeenten minder in staat zijn tot goede dienstverlening dan grote gemeenten, in overeenstemming brengen met de werkelijkheid. Daardoor neemt het vertrouwen van rijk en provincie in het lokaal bestuur toe en wordt hen weer ruimte geboden zelf invulling te geven aan de bestuurlijke toekomst. Een bestuurlijke toekomst die past bij de inwoners, bedrijven en organisaties van de afzonderlijke gemeenten.

Om de visie en missie te volbrengen, worden door het SVAG de volgende doelen gesteld:

  • verhogen van de lokale autonomie en het terugdringen van de interventiemogelijkheden van provincies
  • werkwijze en voordelen van kleine gemeenten beter en breder bekendmaken
  • tegenspel bieden tegen de heersende, en nimmer met wetenschappelijk onderzoek onderbouwde, gedachte dat opschaling van gemeenten vanzelfsprekend leidt tot verhoging van de bestuurskracht
  • kennisuitwisseling tussen kleine gemeenten bevorderen
  • belangenbehartiging bij andere overheden en instanties
  • belangenbehartiging bij de uitwerking van het Regeerakkoord over het thema bestuurlijke inrichting.

Goedereede en Nederlek staan niet alleen. Inmiddels is er belangstelling van verschillende gemeenten waar er ook een aantal zijn die snel willen toetreden tot het platform SVAG. Hierbij werden namen genoemd van: Bussum, Bergen, Renswoude, Listeradiel, Leeuwarderadiel, Zijpe, Waddinxveen en Ameland.

bron: SVAG