Windpark Battenoord – keuze tussen 6 of 9 molens

15 september 2017

Wat is, gegeven de situatie, de beste oplossing voor de inwoners van Oude-Tonge en Nieuwe-Tonge. Dat was de vraag die centraal stond in het debat over het windpark Battenoord. Een keuze tussen 6 of 9 windmolens. Een keuze tussen acceptabele afstanden of niet. Fractievoorzitter van Dam gaf aan de hand van plaatjes een uiteenzetting van de problematiek en de keuze. Hieronder zijn bijdrage. De bijdrage is inclusief presentatie te zien in filmpje van de raadsvergadering.

‘Vanavond geven we een oordeel over windpark Battenoort. Een complex dossier met een grote impact op de bewoners van de kernen Oude-Tonge en Nieuwe-Tonge. Vooraf wil ik aangeven dat de belangen van onze inwoners zwaar meewegen in dit dossier. Het beeld dat zou kunnen ontstaan dat alleen belangen van ondernemende partijen in dit dossier belangrijk zijn werpen we verre van ons. Eerlijk is eerlijk voorzitter, als raad hebben we het totale speelveld te overzien en hebben we ook de belangen van landelijke overheid, provinciale overheden en ondernemers te wegen, ook in dit dossier.

Ik begrijp dat er emoties zijn bij de directbetrokkenen, het voorliggende plan grijpt in een aantal gevallen diep in, in het leven van mensen en de omgeving waar ze wonen, we realiseren ons dat terdege.

Voorzitter, om een duidelijk beeld te krijgen is het goed om even terug te kijken. Ik zal tijdens mijn bijdrage enkele plaatjes laten zien die hopelijk in positieve zin bijdragen. En nee collega’s, vanavond geen verassingen.

Voorgeschiedenis
Goeree-Overflakkee is door landelijke en provinciale overheid aangewezen als een geschikte locatie voor grootschalige windenergie. Daarbij was uitgangspunt om meer dan 300MW te realiseren in de randzone van ons eiland.

In 2012 is een bestuursakkoord ondertekend en 2013 is een samenwerkingsovereenkomst getekend. Wat ons betreft een besluitvormingsprocedure die niet goed verlopen is. De toenmalige raden van de vier gemeenten hadden hier een besluit over moeten nemen. Het besluit is toen formeel door de toenmalige colleges genomen. Maar daarmee wel een formeel besluit waarin de basis gelegd is.

Van 300MW naar 225MW
In 2013 is de ontwerp structuurvisie in deze raad gepresenteerd. Dit ontwerp is in een zorgvuldig proces besproken en bekend gemaakt. Diverse bijeenkomsten zijn er geweest en het nu getoonde beeld is in de media diverse malen voorbijgekomen. Ook op dat moment was er weerstand vanuit de bevolking, een duidelijk voorbeeld is de kern van Den Bommel die bezwaar maakte tegen de voorliggende plannen. Daar is ook naar geluisterd. Op dat moment was er nog niets formeel vastgesteld en kon er nog zonder dat dit consequenties had geschoven worden. Door een te prijzen inzet van het college met wethouder Tollenaar in de frontlinie is de opgave van 300MW gereduceerd naar 225MW.

Daarbij is formeel afgesproken dat de gemeente de regie in handen heeft voor de volledige windopgave op ons eiland. Na een zorgvuldige afweging is de 225MW verdeeld en in 2014 vastgesteld in de structuurvisie.

MER-rapportage
Als we vervolgens wat nader inzoomen op de locatie Battenoert dan zien we dat aan de zijde van de camping een behoorlijk deel is komen te vervallen, dit om de afstand tot de camping te vergroten. Dat leidde tot de maximaal mogelijke invulling van het zoekgebied, maximaal 18 windmolens in maar liefst 3 lijnopstellingen. Zorgvuldig overleg en gedegen MER-rapportages, zowel de Plan MER als de project MER die ook getoetst zijn door de commissie milieueffectrapportage, hebben geleid tot het voorkeursalternatief: de 4 bestaande molens en de 9 nieuw te plaatsen molens.

Maatwerk
Dit uitgangspunt voldoet aan alle eisen van de MER, ook aan de geluidsnormen en de kaders die de gemeente heeft meegegeven incl. de 900 meter afstand tot de dorpskern. Voorzitter, daar is het niet bij gebleven, de roep van de bevolking, een aangenomen motie van deze raad, de inzet van de wethouder en ook de constructieve houding van de initiatiefnemers hebben ertoe geleid dat er 3 van de 9 te plaatsen molens zijn komen te vervallen. Deze maatwerkoplossing is feitelijk het plan wat vanavond voor ligt.

Lastig besluit
En dan nu het voorstel om deze 6 extra windmolens te plaatsen in een oordeelsvormende fase. U mag weten voorzitter dat ik in al de jaren dat ik raadslid mag zijn nog nooit zo’n lastig besluit heb moeten nemen. Toch is het op zo’n moment nodig om een besluit te nemen. Daar zijn we voor gekozen en daar lopen we ook niet voor weg. We hebben in deze onze verantwoordelijkheid te nemen. Er zijn een aantal zaken belangrijk in dit dossier. Het allerbelangrijkste is de vastgestelde structuurvisie waarin de gebieden zijn aangewezen en vastgesteld in deze raad. Met elkaar waren we het daarover eens. Deze structuurvisie heeft uiteindelijk ook zijn inbedding gevonden in de provinciale structuurvisie. Wat verder belangrijk is, is dat de gemeente de regie heeft. Daarbij moeten we niet vergeten dat deze regierol door de provincie aan ons is gegeven. In de meeste gevallen en op heel veel plaatsen heeft de gemeente geen rol en heeft de provincie de regie. Deze regierol kan de provincie op ieder moment weer intrekken en zelf ter hand nemen. Een ander belangrijk punt is dat het plaatsingsgebied alleen nog kan vervallen als de raad en de provincie de vastgestelde structuurvisie aanpast en een nieuwe vaststelt. Dat brengt ons tot twee mogelijkheden een ja of een nee.

Keuze tussen 6 of 9 molens
Een ‘ja’ betekent dat er inderdaad 6 molens bij komen. 6 in plaats van 9. Deze molens worden maximaal 150 meter hoog en geen 180 of 200 meter. Geen verlichting, een bijdrage uit windfonds. De afstand tot Oude-Tonge bedraagt 1700 meter en tot de kern Nieuwe-Tonge 1400 meter. De regie blijft ook voor andere locaties bij de gemeente waardoor invloed en eventueel maatwerk mogelijk blijft.

Bij een ‘nee’ gaan er een aantal zaken gebeuren. De initiatiefnemers hebben aangegeven dat zij zich zullen wenden tot de provincie. Als de initiatiefnemers het niet doen zijn ook de grondeigenaren of een andere nieuwe initiatiefnemer vrij om de aanvraag in te dienen bij de provincie. Dan kan er maar één ding gebeuren, en dat is dat de provincie goedkeuring moet geven. Dat is de provincie namelijk procedureel verplicht, er ligt immers een structuurvisie waarin aangegeven is dat plaatsing van windmolens mogelijk is. En dat zou kunnen betekenen 9 molens die hoger zijn dan 150 meter met verlichting. Afstand Oude-Tonge 1300 meter en tot Nieuwe-Tonge 900 meter.

Hoe ik weet dat de provincie zal meewerken aan een ingediend verzoek, wel procedureel is dit een feit. Maar daarnaast zijn er diverse signalen die duidelijk maken dat de provincie deze stap zal nemen. Er is een brief vanuit de provincie die onomwonden aangeeft dat medewerking verstrekt zal worden. Wethouder Tollenaar heeft een gesprek gehad met Gedeputeerde Weber die onomwonden te kennen geeft mee te werken aan een dergelijk verzoek. Voorzitter, het is werkelijk een illusie om te denken dat het anders zal gaan. Het is niet 1 voor 12, maar echt 1 over 12.

Verantwoordelijkheid
De SGP-fractie heeft beide varianten nog eens op de rij gezet. Naar deze twee varianten hebben we de afgelopen dagen lang gekeken. Ik heb gedacht aan de bevolking van Nieuwe-Tonge en Oude-Tonge, ik heb gedacht aan mensen die ons het vertrouwen hebben gegeven deze gemeente te besturen. Toen heb ik op basis van de informatie die ik heb maar één vraag gesteld. Wat is in het belang van de inwoners van Oude-Tonge en Nieuwe-Tonge. Een ‘nee’ of een ‘ja’. Als SGP-fractie hebben we, met de nodige vragen, schoorvoetend toch besloten om in te stemmen met dit voorstel omdat een ‘Nee’ voor dit plan vergaande consequenties voor onze inwoners zal hebben waarvoor wij de verantwoordelijkheid niet kunnen en niet willen nemen’, zo eindigde van Dam zijn betoog.