In de raadsvergadering van 9 november jl. werd de Programmabegroting voor 2024 vastgesteld. SGP-woordvoerder Peter Grinwis zette de begroting in het perspectief van de toekomst. Vanaf 2026 worden tekorten voorzien die oplopen tot 9 miljoen per jaar. Tijdig actie hierop ondernemen is van groot belang om de juiste keuzes te maken. Hij diende dan ook vanuit de SGP een motie om scenario’s uit te werken hoe we voor de komende jaren tot sluitende begrotingen kunnen komen. Deze motie werd unaniem door de gemeenteraad gesteund. Hieronder de integrale tekst van zijn bijdrage:
‘Voorzitter,
We mochten de programmabegroting ruim op tijd ontvangen. Dank aan allen die zich hiervoor hebben ingezet. Ook voor de beantwoording van de vragen, hoewel voor ons de tijd erg kort was. Graag de volgende keer aandacht hiervoor. De begroting geeft een duidelijk beeld waar we op dit moment staan, welke actie we willen uitvoeren om de ambities vanuit het Coalitieprogramma te verwezenlijken. En dat zijn er best veel. Wat dat betreft heeft het college de handen vol. We zien in de uitvoering dat er hard wordt gewerkt. Complimenten!
Speerpunten
Nu kan ik natuurlijk ingaan op verschillende aspecten van deze begroting en toetsen aan onze speerpunten: ‘Hart voor kwetsbaar leven, Focus op familie en Pal voor veiligheid’, punten die deze weken volop de aandacht krijgen in de campagne en waar ook wij in de gemeente mee aan de slag zijn. Denk aan onze schriftelijke vragen over ‘Gezin op de kaart’.
Toch wil ik me beperken tot een ander speerpunt: ‘financiële degelijkheid’ en willen we deze begroting in het licht bezien van de toekomst. Immers de keuzes die nu gemaakt worden hebben invloed op de toekomst. Daarbij dacht ik terug aan het thema dat we kozen bij de Kadernota: ‘Zorgen voor de toekomst?!’ U weet nog wel, met de geschiedenis uit de Bijbel van Jozef die van God wijsheid ontving om vooruit te zien. We hebben toen onze zorgen geuit over o.a. de financiën, die zorgen zijn niet afgenomen.
Index
Mondiaal zien we overal spanning, financieel komt dat ook terug in onze gemeentebegroting, stijging van inflatie en indexpercentages die behoorlijk hoger zijn dan gemiddeld. Daar hebben we het mee te doen, maar drukt op het totaal van de begroting. Vooralsnog kiezen we er niet voor om eenzelfde percentage terug te laten komen in de lasten voor onze inwoners. De vraag is of dat standhoudt voor de toekomst, gezien de grote onzekerheden in de financiën voor 2026 en vervolgens.
Trouwens, de begroting van 2024 sloot aanvankelijk negatief, maar pas na de verwerking van de septembercirculaire in het addendum en de begrotingswijziging kunnen we voor 2024 een sluitende begroting presenteren.
Opgaven
Tegelijkertijd staan we voor enorme opgaven. Zo zal in het begrotingsjaar invulling worden geven aan de voorbereidingen voor de bouw of renovatie van een groot aantal nieuwe scholen. Wordt er hard gewerkt om een plan te maken voor de reconstructie & onderhoud van verschillende kunstwerken, waaronder onze havens. Verder wordt uitvoering gegeven aan de energietransitie en de warmtetransitie. Zijn er verschillende opgaven binnen het Sociaal Domein, zoals het programma: ‘Opgroeien in een Kansrijke omgeving’ en wordt de Omgevingswet per 1 januari van kracht.
Dan hebben we het nog niet over de keuzes die gemaakt moeten worden voor de ambtelijke huisvesting & zwembadaccommodatie en de vertaling van verschillende ambities rondom de mobiliteit. Hoewel momenteel veel bouwplannen de revue passeren is blijvende aandacht nodig voor voldoende bouwlocaties in de toekomst.
Impact
De keuzes van nu hebben financieel impact op de komende 40 jaar. Daarbij zullen de toekomstige begrotingen structureel in evenwicht moeten zijn. En daar zit wel onze zorg. Kunnen we alles wel overzien en is het beheersbaar? Zadelen we de toekomstige generatie niet op met enorme lasten? U stelt in het College Uitvoeringsprogramma prioriteiten voor. Toch heb ik het idee dat dit nog onvoldoende besproken en geland is in de raad. We stellen het niet voor niets NIET vast.
Gemeentefonds
Voor een krachtig lokaal bestuur is voorspelbaarheid van het gemeentefonds van groot belang. We hopen dat een nieuw kabinet dat ook ziet. Tegelijkertijd moet er volgens de Studiegroep Begrotingsruimte, die de politiek adviseert over het financiële beleid, 17 miljard euro worden bespaard om de overheidsfinanciën gezond te houden; Hoewel we meer gemeenten zien worstelen met het ‘ravijnjaar 2026’, zullen we toch ook zelf na moeten denken hoe we de noodzakelijke opgaven financieel vertalen. Ik zie dan ook het College Uitvoeringsprogramma als een eerste stap om te komen tot scenario’s voor de toekomst’.